چگونه به دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه کمک کنیم؟
اختلال بیش فعالی نقص توجه یک نوع اختلال در مغز است که به صورت بیش فعالی و نقص توجه خود را نشان می دهد و در انجام فعالیت های روزمره اختلال ایجاد می کند. برخی از کودکان دچار نقص توجه یا بیش فعالی هستند اما تعداد بیشتری از آنها از هر دو مشکل رنج می برند و بیش فعالی و نقص توجه را با هم دارند. دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه به کمک بیشتر از طرف پدر و مادر و معلم های خود نیاز دارند زیرا علائم و نشانه های اختلال بیش فعالی تاثیرات منفی بر توانایی آنها برای استفاده از مطالب آموزشی می گذارد. دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه در محیط مدرسه با چالش های متعددی مواجه می شوند که برخی از آنها به شرح زیر می باشد:
- آنها نمی توانند حواس خود را جمع کنند و معمولاً به پنجره کلاس سایر کودکان یا پوسترهای نصب شده روی دیوار نگاه می کنند.
- در تمرکز کردن و مطالبی که در کلاس تدریس می شود مشکل دارند.
- نمی توانند مدتی را در جای خود ساکت بنشیند.
- صبر نمی کند تا نوبت شان برسد و شروع به صحبت کردن نمایند و مدام حرف سایر کودکان را قطع می کنند و رفتارهای تخریب گرانه از خود نشان می دهند.
- مهارت های سازمان دهی در آن ها ضعیف و ممکن است فراموش کنند به انجام تکالیف خود بپردازند.
- انجام دادن تکالیف مدرسه و یادداشت برداری برای آنها دشوار است.
- نمی توانند از دستوراتی که معلم می دهد پیروی کنند.
- در اتمام پروژه هایی که به آنها واگذار می شود مشکل دارند و نمی توانند به تنهایی آنها را به انجام برسانند.
- این گروه از کودکان به علت عملکرد ضعیف آموزشی، اعتماد به نفس پایین و آزار و اذیت سایر کودکان معمولا ارتباط خوبی با معلم های خود ندارند.
چگونه پدر و مادر می توانند از دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه و حمایت کنند؟
در صورتی که اختلال بیش فعالی نقص توجه بر عملکرد آموزشی کودک تان تاثیرات منفی گذاشته باشد از او تست برنامه آموزشی فردی گرفته خواهد شد تا نیازمندی های یادگیری در کودکان بیش فعال مشخص شود و معلم های او بدانند که چه خدمات و امکاناتی برای پیشرفت تحصیلی نیاز دارد. اولین اقدامی که باید پدر و مادرها برای کودکان خود انجام دهند این است که حقوق کودک شان را درک کنند و این یکی از مهم ترین نکاتی است که باید این گروه از پدر و مادر را به آن توجه کنند تا بتوانند از فرزند خود حمایت نمایند.
هنگامی که پدر و مادر دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه با این مسئله آشنا شدند و حقوق آموزشی کودک شان را درک کردند باید از مدرسه و معلم های کودک شان درخواست کمک کنند. معلم کودک بهترین فردی است که می تواند از او درباره عملکرد آموزشی دانش آموزان سوال پرسید. اصلاً ناراحت نشوید چرا که هیچ یک از افراد شبیه یکدیگر نیستند و هر فردی مهارت های مخصوص خود را دارد و ممکن است روشی که تاثیرات خود را بر یک دانش آموز گذاشته است تاثیری بر دانش آموز دیگر نداشته باشد. به خاطر داشته باشید که در هر حالتی و تحت هر شرایطی حامی کودک خود باشید زیرا شما بیشترین کمک را به او می کنید.
چگونه معلم می تواند به دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه کمک کند؟
نقش معلم در کمک به دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه غیر قابل انکار است و می تواند در بهبود عملکرد آموزشی این گروه از کودکان نقش موثری را ایفا کند. در ادامه به چند نکته مهم در خصوص کمک به دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه اشاره می کنیم:
- دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه باید همیشه در ردیف جلو و نزدیک معلم بنشینند و از پنجره یا سایر عواملی که باعث می شود حواس آنها پرت شود دور باشند.
- از آنجایی که این گروه از کودکان دچار اختلال نقص توجه هستند باید مطالبی که به صورت شفاهی توضیح داده می شود روی کاغذ نیز نوشته شود و در اختیار کودک قرار بگیرد.
- تکالیفی که به این کودکان محول می شود باید به چند تمرین تقسیم شود.
- کلمات و جملات مهم برای امتحانات هایلایت شود تا دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه بتوانند متوجه آنها شوند.
- استفاده از فناوری در کلاس درس می تواند به افزایش اثرگذاری فرایند یادگیری برای کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه سودمند باشد.
- برخی از این دانش آموزان به یادداشت های معلم خود برای فهم بیشتر مطالب نیاز دارند.
- استفاده از کلمات کد شده و رنگ شده می تواند در کودکانی که دچار مشکل تمرکز کردن هستند بسیار سودمند باشد.
- تهیه فهرستی از کارهایی که باید دانش آموزان انجام بدهند و فهرستی از اشتباهات متداول آنها به دانش آموزان کمک می کند از تکرار یک اشتباه خودداری کنند و کار خود را درست به انجام برسانند.
چند پیشنهاد برای انجام تکالیف مدرسه توسط دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه
کاملا مشخص است که باید به کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه کمک کرد تا بتوانند حواس خود را جمع کنند و به انجام تکالیف شان بپردازند. در بخش زیر به چند نکته مهم و سودمند برای انجام تکالیف در منزل اشاره می کنیم:
-
- اگر فرزند شما دچار اختلال بیش فعالی نقص توجه است و معمولاً فراموش می کند تکالیف خود را انجام دهد بهتر است یک برگه بزرگ را روی میز کار قرار بدهید و برنامه اش را روی آن یادداشت نمایید تا بداند باید هر روز چه کارهایی را انجام بدهد.
- محیطی آرام و به دور از هرگونه سر و صدا یا هر عاملی که باعث پرت شدن حواس کودک می شود آماده کنید تا بتواند به خوبی حواس خود را جمع کند و به انجام تکالیف مدرسه اش بپردازد.
- بهتر است خود شما نیز در این ساعات کنار کودک تان بنشینید.
- سعی کنید با معلم کودک تان هر روز ارتباط داشته باشید و از او راهنمایی بخواهید تا بتوانید بهتر به کودک خود کمک کنید.
- همکاری و ارتباط نزدیک بین پدر و مادر دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی نقص توجه و معلم های آن ها باعث می شود که فرآیند آموزش و یادگیری برای دانش آموزان لذت بخش شود.
اگر فرزند شما دچار اختلال بیش فعالی نقص توجه است و احساس می کنید که به کمک روانشناس نیاز دارید یک لحظه هم تردید نکنید زیرا کمک صحیح و به موقع می تواند به بهبود عملکرد آموزشی فرزند شما کمک کند و از او یک فرد موفق بسازد. نیازهای آموزشی کودک خود را بشناسید تا بتوانید حامی او باشید و تحت هر شرایطی از او حمایت کنید.
مترجم: لیلا عبدالملکی