چرا بازی با کودک اهمیت دارد
بازی با کودک یکی از کارهای هیجان انگیز برای او است و همیشه کودک را سر ذوق می آورد. محققان عقیده دارند که بازی کردن یکی از مهمترین روش هایی است که کودک به کمک آن یاد می گیرد و رشد می کند. هنگامی که کودک بازی می کند و با توانایی های خود آشنا می شود و احساس خوبی در او به وجود می آید که حس ارزشمندی و اعتماد به نفس در او شکوفا خواهد شد. از آنجایی که بازی کردن یک کار لذت بخش برای کودک است به سرعت غرق در دنیای کودکی و بازی کردن می شود و محیط اطراف خود را فراموش می کند.
بازی کردن در رشد و نمو کودک اهمیت بسیار زیادی دارد و یک بخش مهم و حیاتی در سال های اول رشد و تکامل کودک محسوب می شود و مهارت یادگیری او تقویت خواهد شد. کودکان می توانند از طریق بازی کردن مهارت های زیادی را یاد بگیرند. این فرآیند لذت بخش به آنها برای یادگیری و شکوفا شدن مهارت زبانی، مهارت عاطفی، مهارت اجتماعی و خلاقیت کمک می کند. بازی کردن با کودک باعث می شود که خیال پردازی در کودک تقویت شود و حس ماجراجویی در او زنده شود. کودک از طریق بازی با مهارت هایی از قبیل حل مسئله، کار با دیگران، تقسیم کردن وسایل و مواردی از این قبیل را یاد می گیرد و در مقابل این کار به او کمک می کند بتواند مهارت تمرکز را در خود پرورش دهد.
نقش اسباب بازی در رشد کودک
قرار دادن وسایل اسباب بازی در اختیار کودک باعث می شود که او به شیوه های مختلف شروع به یادگیری کند. آب، خاک و گل بازی می تواند اولین معرفی کودک به دنیای علوم و ریاضیات باشد. به عنوان مثال کودک یاد می گیرد که آب مایع است و جامد نیست و می توان آن را به کمک پیمانه های مختلف اندازه گیری کرد. بازی با خاک یا خمیر، نقاشی کردن یا رنگ کردن تصاویر، بازی کردن با عروسک ها و لباس پوشیدن می تواند خلاقیت کودک و خیال پردازی و بیان احساسات را در او تقویت کند.
خانه سازی، جور چین و درست کردن پازل می تواند به کودک برای تشخیص اشکال و اندازه های مختلف کمک کند تا کودک بتواند آنها را در یک توالی و ترتیب منطقی قرار دهد. بازی با توپ، رقصیدن با دیگران، دویدن و بالا رفتن از چیزهای مختلف به تقویت حرکات بدن، قدرت و انعطاف پذیری آن کمک می کند و مهارت هماهنگی اعضا را بهبود می بخشد. بازی کردن به کودک یاد می دهد وسایلش را به دیگران قرض بدهد یا با وسایل دیگران بازی کند. شعر خواندن، و بازی با وسایل ساده موسیقی مانند ساز دهنی به کودک برای تقویت مهارت گوش دادن و شنیدن کمک خواهد کرد.
نقش حواس مختلف کودک در یادگیری
همان گونه که می بینید یادگیری در این سن برای آنها با لذت همراه است و کودکان هرگز خسته نمی شنود مخصوصاً اگر بازی مورد علاقه خود را انجام دهد. گاهی اوقات ممکن است از روش های عجیب و غریب برای انجام دادن یک کار استفاده کنند مثلا برای رنگ کردن از برس مخصوص رنگ استفاده نکنند. در این حالت نحوه استفاده صحیح از برس رنگ را به آنها یاد دهید اما اگر اصرار دارند که مثلا با دست خود شروع به رنگ کردن کنند مانع آنها نشوید و بگذارید این کار را تجربه کنند.
کودکان از طریق تمام حواس خود فرایند چشیدن، لمس کردن، دیدن، بو کردن و گوش کردن را یاد می گیرند. آنها همیشه به شما نگاه می کنند و از روی کلام و رفتار شما الگو برداری می کنند. هرگز به اجبار به آموزش کودک خود نپردازید زیرا کودکان به شیوه خود و در زمان خود یاد می گیرند. هرگز آنها را با سایر کودکان مقایسه نکنید. با کودک خود کتاب بخوانید تا به این ترتیب مهارت خواندن و گوش دادن به او تقویت شود. با هم به عکس های کتاب نگاه کنید و صحنه ها را برای کودک خود توصیف کنید تا همه چیز را احساس کند.
با کودک خود زیاد صحبت کنید مثلاً هنگامی که با هم آشپزی می کنید یا جایی را تمیز می کنید درباره کارهایی که در طول روز انجام داده اید حرف بزنید. این کار به شما و کودک تان فرصت یادگیری می دهد و کودک شانس سوال پرسیدن را پیدا خواهد کرد. آیا برای چراهای بی پایان کودک آماده هستید؟
آماده کردن شرایط بازی
همه افرادی که با کودک ارتباط دارند به خوبی می دانند که آماده کردن محیط و ایجاد فرصت مناسب برای بازی کردن چقدر اهمیت دارد. بازی کردن کودک باعث می شود که انرژی او تخلیه شود و آرام گردد و مهارت های اجتماعی از قبیل تمرکز کردن و همکاری با دیگران در او شکوفا شود و بتواند به بیان نظرات خود بپردازد. تعداد زیادی از کودکان به طور طبیعی مهارت بازی کردن را دارند اما بازی کردن برای برخی از آنها دشوار است و باید به آنها یاد داد که چگونه بازی کنند. در اینجا نقش پدر و مادر پر رنگ می شود.
همه ما به خوبی می دانیم که بازی کردن کودک با همسالان خود چقدر اهمیت دارد زیرا فرصت خوبی را در اختیار آنها قرار می دهد که بتوانند هر طور که می خواهند بازی کنند. اما آنچه که اهمیت بیشتری دارد این است که بازی کردن پدر و مادر و سایر افراد بزرگسالی که کودک آنها را دوست دارد یک تجربه جدید را در اختیار او قرار می دهد که با مزایای غیر قابل انکاری همراه است. شما به عنوان پدر و مادر یک کودک باید زمانی را به بازی کردن با کودک خود اختصاص دهید و سعی کنید در خلال بازی کردن بر مهارت یادگیری و آموزش او تمرکز کنید.
بازی در فضای باز و کشف کردن
تشویق کودک به کشف کردن در فضای باز یک اقدام کاملا سودمند و ضروری برای رشد او محسوب می شود. بازی در فضای آزاد به کودک نکات مهمی را درباره محیط در حال تغییر یاد می دهد و کودک فرصت مناسبی پیدا می کند از بدن خود استفاده کند و مهارت های حرکتی خود را بهبود ببخشد. هنگامی که شما کودک خود را به محیط زیست می برید حس عشق به طبیعت را در او به وجود خواهد آورد.به خاطر داشته باشید که بازی کردن باعث تقویت عضلات بدن کودک خواهد شد.
سعی کنید در این زمان به او یاد بدهید که محیط زیست بسیار ارزشمند است و باید از تخریب آن خودداری کنند. در همین حین سعی کنید کودک خود را به کشف کردن وادار کنید. با او به جستجوی نقاط مختلف بروید اگر یک سنگ یا گل زیبا توجه شما را به خود جلب کرد از نزدیک آن را بررسی کنید و درباره زیبایی آن با کودک خود صحبت کنید. هنگامی که کودک شما با کودکان کوچک تر و یا حتی حیوانات بازی می کند روحیه انعطاف پذیری پیدا خواهد کرد و احساسات و عواطف او تحریک می شود و در همین حین مسئولیت پذیری را یاد خواهد گرفت. گاهی اوقات بد نیست کودک خود را تشویق کنید با حیوانات بازی کند و از این تجربه لذت بخش محروم نشود.
تمام تلاش خود را بکنید که به کودک تان خوش بگذرد و لحظات جذابی را تجربه کند. اگر قرار است در فضای باز یک غذای کبابی درست کنید می توانید از کودک خود برای جمع آوری چوب کمک بگیرید تا علاوه بر یادگیری مسئولیت پذیری تفریحی نیز کرده باشد.
مترجم: لیلا عبدالملکی