پنج روش برای آرام کردن کودک مضطرب
اضطراب یک واکنش طبیعی به استرس است که می تواند گاهی اوقات در کودکان کمک کننده باشد. تفکرات اضطراب آور مغز را تحریک می کند که به ارسال سیگنال های هشدار دهنده برای به تعویق افتادن خطر بپردازد. به عنوان مثال هنگامی که یک کودک بدون آنکه به مسیر خود نگاه کند شروع به راه رفتن می نماید و یک ماشین در حال آمدن به سمت او است اضطراب باعث می شود که به سمت عقب برگردد تا از برخورد ماشین به او جلوگیری گردد. در برخی از کودکان اضطراب می تواند شدید باشد و باعث اختلال در انجام فعالیت های روزمره کودک شود و کودک نتواند با دوستان خود ارتباط برقرار کند و به ایجاد روابط دوستانه بپردازد یا از پدر و مادرش جدا شود و در مدرسه حضور پیدا کند. همچنین اضطراب کودک می تواند بر روی خواب، غذا خوردن و سلامت جسمانی او تاثیرات منفی بگذارد.
طبق اظهارات انجمن ملی سلامت ذهن حدود ۲۵ درصد از کودکان دچار اختلال اضطراب هستند البته همه کودکانی که اضطراب را تجربه می کنند چنین اختلالی را ندارند. به طور کلی اضطراب کودک یک مسئله غیر قابل انکار است اما یادگیری نحوه کنترل آن می تواند در عملکرد کودک موثر باشد. ممکن است یک روش درمانی به خوبی بر اضطراب کودک تاثیر بگذارد اما برای همه کودکان اثرگذار نباشد. گاهی اوقات بهتر است از کودک بخواهیم چشمش را ببندد و به سه مورد از چیزهایی که به او آرامش می دهد اشاره کند. در اکثر مواقع کودکان می دانند که چه چیزی می خواهند و چه چیزی آنها را آرام می کند. در این مقاله قصد داریم به چند استراتژی سودمند برای کمک به کاهش اضطراب کودک اشاره کنیم تا بتوانند به بهبود شرایط او کمک کنند.
نفس عمیق کشیدن
معمولاً هنگامی که کودک دچار اضطراب می شود از او خواسته می شود که نفس عمیق بکشد اما یادگیری نحوه صحیح نفس عمیق کشیدن به تمرین کردن نیاز دارد. نفس عمیق کشیدن در طول روز و در شرایطی که کودک آرام هست به او کمک می کند بتوانند بر نفس کشیدن خود کنترل داشته باشد. هنگامی که کودک اضطراب و استرس دارد نفس عمیق کشیدن باعث می شود که ضربان قلب او آرام شود و عکس العمل جسمانی او به احساس اضطراب بهتر گردد.
اگر کودک شما هنوز به خوبی نمی داند چگونه نفس عمیق بکشد بهتر از خودتان این کار را انجام دهید تا کودک از شما یاد بگیرد. برای این کار می توانید از کودک تان بخواهید چشم های خود را ببندد و تصور کند که در حال باد کردن یک بادکنک است و به طور مداوم به درون آن می دمد. با این کار یاد می گیرد که چگونه نفس عمیق بکشد. بهترین روش برای تمرین نفس عمیق کشیدن این است که هر شب قبل از خواب کنار کودک خود بایستید و همراه با این کار را تکرار کنید.
صحبت کردن با خود
کودکان می توانند هنگامی که اضطراب دارند و نگران هستند با خود صحبت کنند این کار باعث می شود که آنها احساس قدرتمندی بیشتری نمایند. ممکن است این کار در ابتدا برای کودکان کمی عجیب باشد اما این کار باعث می شود آنها بتواند کنترل تفکرات اضطراب آور خود را در دست بگیرند. این کار می تواند برای آنها به یک سرگرمی جالب تبدیل شود زیرا یک فعالیت بسیار سودمند است.
از کودک خود بخواهید نگرانی اش را بیان کند و علت آن که این فکر او را مضطرب کرده است را توضیح دهد و سعی کند یک راه حل را برای خودش ارائه دهد. به عنوان مثال اگر اضطراب کودک به دیدن سگ ارتباط دارد ممکن است علت آن گاز گرفتن یک فرد توسط سگ باشد. کودک شما می تواند به عنوان راه حل این جمله را با خود تکرار کند ‘ سگ می تواند دوست من باشد و جای نگرانی وجود ندارد من با سگ دوست می شوم’ تا به تدریج بر مشکل خود غلبه کند.
راه رفتن
ورزش کردن در طول روز می تواند به کاهش واکنش فیزیکی بدن به اضطراب کمک کند. محققان در تحقیقی که در این خصوص انجام داده اند به این نتیجه رسیدند کودکانی که یوگا کار می کنند علاوه بر آن که فوران شاهد نتایج حاصل از ورزش کردن خواهند بود نتایج آن تا مدت طولانی پس از ورزش باقی خواهد ماند. کودکان می توانند به صورت گروهی نیز ورزش کنند یا به همراه دوستان خود در پارک قدم بزنند. قدم زدن در طبیعت باعث می شود که کودک مجدداً با جهان ثبات برقرار کند و آرام شود و از میزان اضطراب کودک کاسته شود.
نوشتن و پاره کردن
همان گونه که در قسمت بالا گفتیم کودکان نیز دچار اضطراب می شوند اما باید یاد بگیرند که اضطراب را از خود دور کنند. آنها به استراتژی هایی نیاز دارند که بتوانند از آن در مدرسه، در منزل یا در هنگام تفریح استفاده کنند. نوشتن درباره احساس اضطراب بهترین روش برای از بین بردن این احساس منفی است. از کودک خود بخواهید تفکرات اضطراب آورش را روی کاغذ بنویسید سپس نوشته های خود را پاره کند.
نوشتن احساسات اضطراب آور روی کاغذ و سپس پاره کردن آن باعث می شود کودک بتواند به صورت نمادین اضطراب را از خود دور کند. البته ممکن است اضطراب کودک مجدداً برگردد اما به تدریج کودک یاد می گیرد که با این کاربر است را به خود غلبه کند و کنترل بهتری بر شرایط خود داشته باشد.
بغل کردن کودک و احساس همدردی
هیچ موقع قدرت تماس بدنی انسان را نادیده نگیرید. تماس فیزیکی باعث آزاد شدن اکسی توسین که یک هورمون برای ایجاد حال خوب است خواهد شد و سطح کورتیزول که هورمون استرس است را کاهش خواهد داد. بغل کردن کودک به مدت طولانی می تواند از میزان اضطراب کودک بکاهد و او را آرام کند. روانشناسان عقیده دارند که احساس همدردی با کودک و بغل کردنش تاثیرات بسیار مهمی را بر او می گذارد.
به طور کلی همه ما دچار اضطراب و استرس می شویم و گاهی اوقات کودک نیاز دارد بداند ما نیز چنین شرایطی را تجربه می کنیم. اگر کودک شما به شدت مضطرب است او را بغل کنید و در گوشش جملات آرام بخش را زمزمه کنید و با او همدردی کنید، او را محکم بغل کنید و منتظر بمانید تا علائم جسمانی کودک شما کاهش پیدا کند. هنگامی که کودک شما آرام شده است می توانید به اون صحبت کنید و بگویید اگر دچار اضطراب شد خود را محکم بغل کند و دست هایش را در هم قفل کند این کار می تواند به طرز قابل توجهی از میزان علائم جسمانی اضطراب کودک بکاهد.
هرگز هنگامی که کودک شما مضطرب است او را سرزنش نکنید و اگر کودک شما از سگ می ترسد نگویید سگ که ترسی ندارد، تو چرا اینقدر بی عرضه ای، چرا از سگ می ترسی؟ با این کار شما به کودک خود ضربه بیشتری می زنید زیرا او دیگر برای کاهش اضطراب خود به سراغ شما نخواهد آمد و حامی خود را از دست می دهد. تحت هر شرایطی حامی کودک خود باشید و او را درک کنید.
مترجم: لیلا عبدالملکی