اضطراب در کودکان
حمله اضطراب واکنش طبیعی بدن به استرس گفته می شود و عبارت است از احساس ترس یا هراس در خصوص آنچه که قرار است اتفاق بیفتد. به عنوان مثال اولین روز مدرسه، آماده شدن برای یک مصاحبه شغلی یا ارائه کنفرانس در مدرسه و دانشگاه می تواند باعث اضطراب تعداد زیادی از افراد شود. اما در صورتی که احساس اضطراب بسیار شدید باشد و بیش از شش ماه طول بکشد و باعث اختلال در انجام فعالیت های روزمره زندگی شود به آن اختلال اضطراب گفته می شود که نباید آن را نادیده گرفت.
اختلال اضطراب چیست؟
معمولا احساس اضطراب در کودکان در خصوص رفتن به یک مکان جدید، داشتن امتحان یا جدا شدن از پدر و مادر برای رفتن به مدرسه کاملاً طبیعی است. این نوع اضطراب بسیار ناخوشایند است اما می تواند کودک را به سخت کوشی و تلاش برای انجام بهتر یک کار تشویق کند.
اضطراب طبیعی به حالتی گفته می شود که طی مدت کوتاهی از بین می رود و باعث مختل شدن فعالیت های روزمره زندگی نمی شود اما در اختلال اضطراب احساس ترس همیشه با کودک همراه است و گاهی اوقات آن قدر شدید است که می تواند باعث ناتوان شدن کودک شده و او را از انجام فعالیت های روزمره باز دارد و به این ترتیب کودک از هیچ چیزی لذت نخواهد برد.
در برخی موارد شدید اضطراب باعث می شود که کودک از وارد شدن به آسانسور، عبور کردن از خیابان یا حتی ترک کردن منزل امتناع کند. در صورتی که این مشکل درمان نشود به تدریج بدتر خواهد شد. اختلال اضطراب شایع ترین نوع اختلال عاطفی است که می تواند همه کودکان را در سنین مختلف تحت تاثیر قرار دهد. طبق گزارش انجمن روانشناسی آمریکا دختران بیشتر از پسران دچار این اختلال می شوند.
انواع اختلال اضطراب شامل چه مواردی است؟
اختلال اضطراب انواع مختلفی دارد که به شرح زیر می باشند:
- اختلال پانیک که با حملات بازگشت کننده پانیک همراه است و قابل پیش بینی نیست. کودکی که دچار این اختلال است همیشه با ترس حمله بعدی پانیک زندگی می کند.
- فوبیا که به ترس شدید از یک شی، موقعیت یا فعالیت گفته می شود.
- اختلال اضطراب اجتماعی به ترس شدید از قضاوت شدن توسط دیگران در موقعیت های اجتماعی گفته می شود.
- اختلال وسواس فکری عملی به اختلالی گفته می شود که باعث می شود فرد به انجام برخی کارهای خاص و تکراری بپردازد.
- اختلال اضطراب ناشی از جدایی همواره فرد را با ترس دور شدن از خانواده یا افراد مورد علاقه مواجه می کند.
- اختلال اضطراب پس از سانحه نیز معمولا پس از یک حادثه به وجود می آید و فرد را دچار مشکل خواهد کرد.
علائم و نشانه های اضطراب چیست؟
اضطراب در کودکان مختلف اشکال متفاوت احساس می شود که می تواند شامل تپش قلب یا دلشوره باشد و کودک احساس می کند که کنترل خود را از دست داده و ارتباط بین ذهن و بدن او قطع شده است. برخی از کودکان اضطراب را به صورت کابوس شبانه، حملات پانیک یا نظرات و خاطرات دردناک احساس می کنند که نمی توانند آنها را کنترل نمایند.
برخی از علائم و نشانه های اضطراب عمومی عبارت است از افزایش ضربان قلب، افزایش سطح تنفس، بی قراری، اختلال در تمام تمرکز، و اختلال در خوابیدن. ممکن است همه کودکان تمام این علایم را احساس نکنند به همین دلیل آشنایی با نحوه بروز اضطراب برای پدر و مادرها اهمیت بسیار زیادی دارد.
حمله اضطراب چیست؟
حمله اضطراب عبارت است از اختلال ترس و واهمه و نگرانی بیش از حد که در تعداد زیادی از کودکان به آرامی به وجود میاد و به تدریج بدتر می شود. اما ممکن است هر یک از کودکان آن را به اشکال مختلف احساس کنند به همین دلیل همه کودکان تمام علائم و نشانه های اضطراب را به صورت یکسان تجربه نمی کنند و حتی ممکن است این علایم با گذر زمان تغییر کنند.
برخی از علائم و نشانه های شایع حمله اضطراب عبارتند از احساس رنگ پریدگی، خشکی دهان، کوتاه بودن تنفس، عرق کردن، گر گرفتگی بدن یا لرز، ترس و واهمه، بی قراری، نگرانی، احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن بدن. علائم و نشانه های حملات پانیک و حملات اضطراب شبیه هم هستند اما این دو یک مقوله یکسان محسوب نمی شوند.
چه عواملی باعث بروز اضطراب می شود؟
محققان علت بروز حملات اضطراب را نمی دانند اما عقیده دارند که ترکیبی از عوامل مختلف در بروز آن نقش دارند. این عوامل شامل فاکتورهای ژنتیکی، فاکتورهای محیطی و ساختار شیمیایی مغز است. محققان ادعا می کنند که در این اختلال برخی از نقاط مغز که وظیفه کنترل ترس را بر عهده دارند تحت تاثیر قرار می گیرند.
آیا آزمایشی برای تشخیص اضطراب وجود دارد؟
در واقع هیچ نوع آزمایشی وجود ندارد که بتواند وجود اضطراب را تشخیص دهد درعوض تشخیص اضطراب از طریق انجام معاینه جسمانی، ارزیابی سلامت ذهن و پرکردن پرسش نامه روانشناختی توسط بیمار انجام می شود. برخی از پزشکان از آزمایش خون و ادرار برای رد کردن بیماری های احتمالی استفاده می کنند. اما اختلال اضطراب مشکلی نیست که از طریق آزمایش تشخیص داده شود. پزشی از تست ها و مقیاس های متعدد برای ارزیابی اضطراب کودک شما استفاده می کند تا بتواند به یک نتیجه قطعی برسد.
چه روشی برای درمان اضطراب وجود دارد؟
پس از آنکه پزشک اضطراب کودک شما را تشخیص داد به سراغ فرایند درمان می رود. در برخی از کودکان نیازی به درمان پزشکی نیست و می توان از طریق تغییر سبک زندگی به رفع مشکل ایجاد شده پرداخت. در برخی موارد که کودک دچار ترس متوسط تا شدید شده است شروع درمان می تواند به او برای غلبه بر علائم و نشانه هایی که دارد و کنترل شرایطش کمک کند.
درمان اضطراب از طریق دو مقوله روان درمانی و دارو درمانی انجام می شود. مراجعه به روانشناس و روان درمان گر می تواند به کودک شما برای استفاده از برخی تکنیک ها در خصوص مقابله با اضطراب کمک کند. این داروها باعث حفظ تعادل مواد شیمیایی مغز می شوند و از بروز علائم اضطراب جلوگیری می نمایند.
روش های طبیعی برای کنترل اضطراب شامل چه مواردی است؟
تغییر سبک زندگی می تواند یک روش موثر در رفع اضطراب و استرس باشد. در اکثر موارد روش های طبیعی درمان اضطراب شامل مراقبت از بدن، حضور در فعالیت های جسمانی سالم و رفع مسائل مشکل ساز است. پزشک از کودک مبتلا به اختلال اضطراب می خواهد که به اندازه کافی بخوابد، ورزش کند و فعالیت جسمانی داشته باشد همچنین از مواد غذایی سالم استفاده کند. تغییر شیوه زندگی کودک با تغییرات مثبتی همراه است که می تواند به او برای رفع اضطراب کمک نماید.
آیا مواد غذایی می تواند به درمان اضطراب کودکان کند؟
معمولاً برای درمان اضطراب از مشاوره و مصرف دارو استفاده می شود. تغییرات سبک زندگی مانند خوابیدن به اندازه کافی و ورزش منظم نیز در بهبود حال کودک موثر هستند. برخی از محققان می گویند که مصرف برخی مواد غذایی می تواند تاثیرات مثبتی را برای مغز کودک بگذرد این خوراکی ها عبارتند از ماست، چای سبز، ماهی سالمون، شکلات سیاه، زردچوبه و بابونه.
اختلال اضطراب قابل درمان است اما متاسفانه برخی از افرادی که دچار اختلال خفیف اضطراب هستند تصمیم می گیرند که به پزشک مراجعه نکنند و با اضطراب خود به زندگی ادامه دهند. بهتر است بدانید که اختلال اضطراب و در موارد شدید قابل درمان است و باید فرد تحت درمان قرار بگیرد.
مترجم: لیلا عبدالملکی
منبع