اشتغال مادر یا خانه دار بودن او؟ کدام یک برای کودکان بهتر است؟
در دنیای امروز تعدادی از مادران تصمیم می گیرند که در فضای جامعه شغل داشته باشند و نیازهای مالی خود و خانواده را تامین کنند با این حال برخی دیگر تصمیم می گیرد که به شغل خانه داری مشغول باشند. مادران شاغل کارکردن در محیط بیرون را ترجیح داده اند و این نوع زندگی را با همه مزایا و معایبش قبول کرده اند. هنگامی که درباره اشتغال مادر یا خانه دار بودن مادران صحبت می کنیم آنها فورا شروع به تجزیه و تحلیل می کنند که کدام یک برای کودک آنها بهتر است.
به طور کلی می توان گفت که اشتغال مادر با تاثیرات مثبت و منفی متعددی بر کودکان همراه است. اگرچه اشتغال مادر باعث می شود که کودک مهارت های ارزشمند زندگی را یاد بگیرد گاهی اوقات مادر آنقدر پرمشغله است که ممکن است کودک خود را فراموش کند. مشکلات مرتبط با فعالیت در بیرون از منزل می تواند گاهی اوقات مادر را آنقدر خسته کنند که انرژی چندانی برای رسیدگی به کودکان و انجام امور منزل در او باقی نماند. در چنین شرایطی همدلی و همکاری همسر اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند.
در صورتی که همسران با یکدیگر همکاری کنند بدون شک فشار کمتری به کودک وارد می شود و بار زندگی فقط به دوش یک نفر نخواهد بود. در واقع اشتغال مادر با مزایا و معایبی همراه است که در این مقاله قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم.
تاثیرات مثبت اشتغال مادر بر کودکان
مادرانی که در خارج از منزل اشتغال ندارند و فقط خانه دار هستند و از شرایط خود راضی نیستند تصور می کند که نمی تواند تاثیرات مثبتی را بر زندگی کودکان خود بگذارند. مادرانی که در خارج از منزل فعالیت دارند و از شرایط خود کاملا راضی هستند می توانند به یک الگوی عالی برای کودکان خود تبدیل شوند. هنگامی که کودک متوجه می شود اشتغال مادر باعث شده است که دستیابی به آرزوها و رویاها تحقق پیدا کند سعی می کند از مادرش الگو برداری کند. مادرانی که می توانند به خوبی نظم و هماهنگی بین شغل و خانواده خود را بر قرار کنند قادر خواهند بود اخلاقیات کاری را به فرزند خود آموزش دهند و درگیری های محیط کار را به هیچ وجه وارد منزل نکنند.
یک مادر شاغل موفق کسی است که تمام خستگی ها و درگیری های ذهنی ناشی از کار روزمره در محیط بیرون را پشت در جا می گذارد و سعی می کند با روحیه بسیار خوب وارد منزل شود. اشتغال مادر باعث می شود که دختران آنها بتوانند بر کهن الگوها و باورهای نادرست غلبه کنند و محدودیت های غیرمنطقی را کنار بگذارد و با کار و تلاش به هر چیزی که دوست دارند دست پیدا کنند. مادری که شاغل است باید به کنترل و مدیریت تعداد زیادی از فعالیت ها و کارها بپردازد و کودکان خود را تشویق کند که مسئولیت پذیر باشند و کارهایی که به آنها محول شده است را به درستی انجام دهند.
در صورتی که مادر خانواده نیز شاغل باشد باید همه اعضای خانواده یاد بگیرند که در محیط منزل نقش فعالی را داشته باشند و همه کارها را به مادرشان واگذار نکنند. اشتغال مادر باعث می شود کودکان مهارت هایی را یاد بگیرند که امکان یادگیری آنها در جای دیگری وجود ندارد. مستقل بودن کودکان یکی از تاثیرات مثبت اشتغال مادر است که باعث می شود آنها برای ورود به دنیای واقعی آماده شوند و روحیه مسئولیت پذیری بهتری داشته باشند.
مادران شاغل سعی می کنند اوقاتی را به جبران زمانی که در کنار خانواده نبوده اند اختصاص بدهند که این مسئله باعث می شود کودکان یاد بگیرند که آنها نیز باید برای بودن در کنار خانواده وقت بگذارند. کودکانی که مادران آنها خانه دار هستند مدت می کند که مادرشان باید همیشه به آنها توجه کند و به نوعی به او وابسته خواهند شد که این مسئله با تاثیرات منفی بر آنها همراه است.
تاثیرات منفی اشتغال مادر بر کودکان
اشتغال مادر بدون شک با تاثیرات منفی بر کودکان همراه است می تواند باعث بروز اختلال در رشد عاطفی و اجتماعی کودک شود. گاهی اوقات کودکان باید به مهد کودک بروند و ممکن است در آنجا تسهیلات و خدمات لازم را از کارکنان دریافت نکنند و این مسئله بر سلامت جسمانی و روانی کودک تاثیرات منفی بگذارد. گاهی فعالیت های مرتبط با شغل و امور منزل آنقدر زیاد است که مادر از تلاش برای ایجاد تعادل بین کار و خانواده باز می ماند و در صورتی که مادر ناامیدی و خستگی محل کار را با خود به منزل بیاورد کودکان را با یک نگرش منفی مواجه خواهد کرد و آنها به این نتیجه می رسند که کار کردن مادر عامل اصلی بروز این مسائل در محیط منزل است
. همه مادران به کودک خود عشق می ورزند اما گاهی اوقات ممکن است اشتغال مادر باعث شود کودک آن گونه که باید و شاید محبت مادرش را دریافت نکند و به لحاظ عاطفی احساس امنیت نداشته باشد. ممکن است مادر پس از گذراندن یک روز دشوار در محل کار علاقه چندانی برای گوش دادن به مشکلات کودکش نشان ندهد. در چنین شرایطی کودکان می توانند علت بروز این مسئله را از دیدگاه خود پیدا کنند و در نهایت به سادگی به این نتیجه گیری می رسند که پدر و مادر آنها علاقه چندانی به زندگی کودکان خود ندارد.
ممکن است اشتغال مادر باعث بروز اختلاف بین زن و شوهر شود که چنین اختلافاتی بدون شک تاثیرات منفی و بدی را بر کودکان آنها خواهد گذاشت و به اعتماد به نفس در کودک ضربه خواهد زد و به این ترتیب احساس امنیت در محیط منزل از بین خواهد رفت. در واقع مادر خانه داری که از موقعیت خود راضی نیست نمی تواند یک مادر ایده آل باشد چرا که یک مادر شاد می تواند یک نسل شاد را تربیت کند. از سوی دیگر ممکن است مادران خانه دار با موقعیت خود مشکلی نداشته باشند و ماندن در منزل و بودن در کنار کودکان خود را ترجیح دهند. مهمترین عواملی که در رشد کودکان نقش دارند این است که مادر از شرایط خود احساس رضایت داشته باشد و زمانی که اعضای خانواده خود اختصاص دارد به لحاظ کیفی کاملا مناسب باشد.
اگر یک مادر شاغل به اندازه کافی به کودکان خود عشق بورزد و از آنها مراقبت کند و اطمینان حاصل کند که کودکان او از شرایط خود رضایت دارند دیگر احساس گناه و نارضایتی به سراغش نخواهد آمد و خودش را بابت هیچ چیزی سرزنش نخواهد کرد. اشتغال مادر باعث می شود که نقش پدر نیز در محیط منزل پررنگ شود و کودکان بدانند که به غیر از مادرشان می توانند از کمک های پدر خود نیز بهره مند شوند و مادر تنها فردی نیست که مسئولیت و وظیفه رسیدگی به آنها را برعهده دارد.
مترجم: لیلا عبدالملکی