تاثیرات روانی طلاق بر کودکان
هنگامی که یک زوج به مشکل بر می خورند و تصمیم به جدایی می گیرند مدام این سوال در ذهن شان نقش می بندد که آیا باید به خاطر کودکان خود به زندگی با یکدیگر ادامه دهیم؟ اما برخی دیگر به این نتیجه می رسند که طلاق تنها راه حل موجود است. همه پدر و مادر ها با نگرانی های متعددی مواجه می شوند و عدم اطمینان از آینده و سرنوشت کودکان خود پس از طلاق به شدت آنها را دچار درگیری ذهنی می کند.
تاثیرات روانی طلاق بر کودکان یکی از مهم ترین مسائلی است که پدر و مادر را به فکر فرو می برد. محققان می گویند که طلاق یک پدیده استرس آور برای همه کودکان است با این حال برخی از آنها سریع تر و بهتر با این مسئله کنار می آیند. خبر خوبی که در این خصوص وجود دارد این است که پدر و مادر می توانند اقداماتی را در جهت کاهش تاثیرات روانی طلاق بر کودکان انجام دهند. استراتژی های حمایتی پدر و مادر می تواند کمک شایانی به کودکان کند تا با تغییراتی که پس از طلاق در زندگی آن ها ایجاد می شود کنار بیاید.
سال اول پس از طلاق
در چند دهه اخیر طلاق بسیار افزایش یافته است. محققان برآورد کرده اند که حدود ۴۸ درصد از پدر و مادرهای کودکانه آمریکایی و بریتانیایی طلاق گرفته اند. اولین سال پس از طلاق پدر و مادر به یک چالش بزرگ برای کودکان تبدیل می شود و آنها شرایط دشواری را پشت سر می گذارند و حتی ممکن است استرس و عصبانیت، خشم و پرخاشگری را از خود نشان دهند.
تعداد زیادی از کودکان می توانند به تغییرات ایجاد شده عادت کند و با آن کنار بیایند اما برخی دیگر هرگز با شرایط ایجاد شده وفق نخواهند یافت. این تعداد از کودکان در طول زندگی خود همواره با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنند.
تاثیرات روانی طلاق
طلاق باعث ایجاد مشکلات عاطفی متعددی برای خانواده و به ویژه کودکان می شود زیرا طلاق همواره در ذهن کودکان ترسناک و ناامید کننده است. پس از طلاق پدر و مادر معمولا کودکان بین دو منزل متفاوت در رفت و آمد خواهند بود و این موضوع که پدر و مادر آنها که زمانی عاشق یکدیگر بوده اند و الان همدیگر را دوست ندارد و ممکن است روزی فرزند خود را نیز دوست نداشته باشند مدام در ذهن کودکان نقش می بندد و باعث آزردگی آنها خواهد شد.
کودکانی که در سن مدرسه قرار دارند احساس می کنند که طلاق پدر و مادرشان تقصیر آنها است و از بد رفتاری پدر و مادر خود وحشت می کنند و تصور می کنند که آنها کار اشتباهی را انجام داده اند. نوجوانان با شنیدن خبر طلاق پدر و مادر و تغییرات ناشی از آن عصبانی می شوند و حتی ممکن است یکی از والدین خود را به خاطر مشکل ایجاد شده سرزنش کند. در برخی موارد طلاق برای کودکان و نوجوانان به معنای رها شدن از شرایط نامطلوب گذشته و بحث و مشاجره است و حس آزادی به آنها دست می دهد.
اتفاقات استرس آور مرتبط با طلاق
طلاق برای کودکان به معنای از دست دادن ارتباطات روزانه با یکی از والدین است و اغلب ارتباط کودکان با پدر کمتر و کمرنگ می شود. کاهش ارتباطات روزانه بر روی روابط پدر و مادر با کودک تاثیرات منفی خواهد گذاشت. محققان متوجه شده اند که تعداد زیادی از کودکان پس از طلاق ارتباط نزدیک خود را با پدر و مادرشان از دست می دهند و پدر و مادر به خوبی استرس کودک خود را احساس خواهند کرد.
در برخی از کودکان جدایی پدر و مادر بخش دشوار زندگی محسوب نمی شود و در عوض تغییر کردن مدرسه، رفتن به یک منزل جدید و زندگی کردن با یکی از والدین که پس از طلاق دچار افسردگی شده است بسیار دشوار خواهد بود.
ازدواج مجدد پدر و مادر
در ایالات متحده آمریکا اکثر پدر و مادرها چهار تا پنج سال پس از طلاق مجددا اقدام به ازدواج می کنند. ازدواج مجدد به این معنا است که زندگی کودک دوباره دستخوش تغییر می شود و باید با شرایط جدید وفق پیدا کند. حضور نا پدری یا نامادری و چندین فامیل جدید در زندگی کودک می تواند به یک چالش بزرگ دیگر تبدیل شود. در اکثر مواقع هر دو والد مجددا ازدواج می کنند که این مسئله به معنای به وجود آمدن تغییرات بسیار مهم و شدید در زندگی کودک است. احتمال شکست مجدد در ازدواج دوم بالاتر است و تعداد زیادی از کودکان چندین جدایی و طلاق را تجربه خواهند کرد.
طلاق و افزایش ریسک مشکلات ذهنی
طلاق می تواند ریسک بروز مشکلات مرتبط با سلامت ذهن در کودکان و نوجوانان را افزایش دهد. محققان متوجه شده اند که کودکان صرف نظر از سن، جنسیت و فرهنگ خانوادگی با مشکلات روانی متعددی مواجه خواهند شد. طلاق می تواند باعث به وجود آمدن اختلال سازگاری در کودکان شود همچنین احتمال آن که کودک دچار اختلال افسردگی و عصبانیت شود نیز افزایش خواهد یافت. کودکانی که پدر و مادر آنها از هم جدا شده اند به لحاظ آموزشی و تحصیلی عملکرد مناسبی ندارند و نمره های پایینی را در مدرسه دریافت می کنند و کودک به لحاظ آکادمیک سر خورده خواهد شد. این گروه از کودکان و نوجوانان در مقایسه با کودکانی که با هر دو والد زندگی می کنند بیشتر به انجام رفتارهای پرخطر مانند استعمال دخانیات یا روابط جنسی زود هنگام می پردازند.
طبق ارزیابی های انجام شده نوجوانان در ایالات متحده زودتر به مصرف مشروبات الکلی، ماری جوانا و سایر انواع مواد مخدر می پردازند. نوجوانانی که پدر و مادر آنها قبل از سن ۵ سالگی فرزند خود از هم جدا شده اند بیشتر در معرض خطر شروع روابط جنسی قبل از سن ۱۶ سالگی قرار خواهند گرفت و ریسک داشتن چندین شریک جنسی در آنها افزایش خواهد یافت.
پدر و مادرهایی که از یکدیگر جدا شده اند و فرزند کوچک یا نوجوان دارند باید حتما تحت مشاوره قرار بگیرند زیرا فرزند آنها به شدت به راهنمایی های تخصصی نیاز خواهد داشت. گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که پدر و مادر نمی دانند چه برخورد مناسبی را با کودک خود انجام دهند در این شرایط نقش یک راهنما و روانشناس کاملاً و ضروری خواهد بود تا بتواند کودک را به سمت مسیر درست هدایت کند. اگر شما در آستانه طلاق هستید یا آنکه از همسر خود جدا شده اید و به لحاظ برخورد با کودک تان به مشکل بر خورده اید می توانید با مشاورین توانمند ما در ارتباط باشید و از خدمات تخصصی این مرکز بهره مند شوید.
مترجم: لیلا عبدالملکی